December 14, 2025

អត្ថបទ

មានបុរសម្នាក់ កំពុងជិះទូកឆ្លងទន្លេ នៅខាងមុខមានទូកមួយគ្រឿងកំពុងបើកសំដៅមករកគាត់។  បុរសនោះ ខំស្រែកហៅមនុស្សនៅលើទូកនោះឱ្យកាច់ចង្កូតចេញ ព្រោះខ្លាចបុកគ្នា។ គ្មានអ្នកណាឆ្លើយតបទេ គាត់ខឹងពេកក៏ស្រែកជេរអ្នកនៅលើទូកនោះ ដល់ពេលទូកនោះរសាត់មកដល់កៀកគ្នា ទើបដឹងថានៅលើទូកនោះគ្មានមនុស្សទេ។ គ្រាន់តែឃើញទូកទទេភ្លាម បុរសនោះក៏បាត់ខឹងភ្លាមមួយរំពេច។ អត្ថបទទាក់ទង៖ រឿង​កង្កែប​ថ្លង់ អារម្មណ៍ខឹងក្រោធរបស់គាត់ គឺយោងទៅតាមថាតើនៅលើទូកនោះមានមនុស្សឬអត់។ នៅក្នុងសង្គម...
ក្នុងអំឡុងពេលនៃការគ្រប់គ្រងរបស់អង់គ្លេសនៅឥណ្ឌា (British Raj) មន្ត្រីទាំងឡាយបានកើតក្តីបារម្ភអំពីចំនួនពស់វែកពិសដែលមានការកើនឡើងនៅក្នុងទីក្រុងដេលី (Delhi)។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ពួកគេបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយផ្តល់រង្វាន់សម្រាប់ការចាប់បានសាកសពពស់វែកងាប់នីមួយៗ។ ដំបូង គោលនយោបាយនេះ ហាក់ដូចជាទទួលបានជោគជ័យ ដោយសារពស់វែកជាច្រើនត្រូវបានសម្លាប់។ ប៉ុន្តែមិនយូរប៉ុន្មាន ផលវិបាកដែលមិនបានគិតទុកជាមុនបានលេចឡើង។ អ្នកស្រុកដែលមានគំនិតជំនួញបានចាប់ផ្តើមបង្កាត់ពស់វែក ដើម្បីទាមទារយកប្រាក់រង្វាន់។ នៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលដឹងពីចន្លោះប្រហោងនេះ ហើយបានលុបចោលនូវកម្មវិធីផ្តល់រង្វាន់...
ការផ្តល់មុខតំណែងដល់និយោជិត គឺជាសិល្បៈ និងជាការសម្រេចចិត្តជាយុទ្ធសាស្ត្រ — វាបង្ហាញពីសក្ដានុពលក្រុម ការសម្តែង និងសីលធម៌។ នេះជាចំណុចសំខាន់ៗដែលត្រូវពិចារណា៖ ១. តម្រឹមតួនាទីជាមួយនឹងភាពខ្លាំង ២. ស្វែងយល់ពីបុគ្គលិកលក្ខណៈ និងលំនាំការងារ អត្ថបទទាក់ទង៖ ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានចំនួន ៦ នៃការប្រើប្រាស់បុគ្គលិកខុសជំនាញ...
ឥទ្ធិពល [អិត-ធិ-ពល់] ន. (ម.ព. ឫទ្ធិពល ក្នុង ឫទ្ធិ)។ ឫទ្ធិពល [រឹត-ធិ-ពល់] ន. កម្លាំងរបស់ឫទ្ធិ។ ឫទ្ធិ [រឹត] (សំ.; បា. ឥទ្ឋិ) ន. សេចក្ដីសម្រេច, ដំណើរកើតការ; អំណាច; សេចក្ដីអស្ចារ្យ, សម្បើម; សេចក្ដីក្លៀវក្លា,...
ភាព​ជា​អ្នក​ដឹកនាំ​ពិត​ប្រាកដ ​មិន​មែន​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​និយាយ​នោះ​ទេ។ វា​ជា​សកម្មភាព, ការ​សម្រេច​ចិត្ត, និង​ឥរិយាបថ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ដែល​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​តម្លៃ​និង​ចក្ខុវិស័យ​របស់​អ្នក។ ខាង​ក្រោម​នេះ​ជា​ចំណុច​សំខាន់ៗ​ដែល​បង្ហាញ​ពី​ភាព​ជា​អ្នក​ដឹកនាំ​តាម​រយៈ​ការ​អនុវត្ត​ជាក់ស្តែង៖ ១. គណនេយ្យភាព អ្នក​ដឹកនាំ​ពិត​ប្រាកដ​ មិន​បន្ទោស​អ្នក​ដទៃ​ពេល​មាន​បញ្ហា​កើត​ឡើង​នោះ​ទេ។ ពួក​គេ​ហ៊ាន​ទទួល​ស្គាល់​កំហុស​ និង​ទទួល​ខុសត្រូវ​លើ​អ្វី​ដែល​បាន​កើត​ឡើង។ ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​នេះ ​បង្ហាញ​ពី​ភាព​រឹងមាំ​ និង​ភាព​ចាស់​ទុំ​ក្នុង​ការ​ដឹកនាំ។ នៅ​ពេល​ដែល​មាន​បញ្ហា អ្នក​ដឹកនាំ​ល្អ​សួរ​ខ្លួន​ឯង​ថា...
ជំនាញ ( គុ. ) ដែល​ជាញ, គឺ​ដែល​វាងវៃ, ប៉ិន, ប្រសប់, ស្ទាត់, ដែល​ចេះ​ស្ទាត់​ប្រាកដ : ត្រូវ​ជ្រើស​រើស​យក​សុទ្ធ​តែ​អ្នក​ជំនាញ ។  ស្ថាប័ន ឬអាជីវកម្មដែលអាចដំណើរការទៅបានដោយរលូន ត្រូវការធនធានមនុស្សដែលមានទេពកោសល្យ និងជំនាញច្បាស់លាស់ សម្រាប់បំពេញការងារ។...
បុគ្គលិក ( គុ. ) [បុក-គៈលិកៈ​ ឬ –លិក ]( បា., សំ. ) (បុទ្គលិក) ដែល​ចំពោះ​បុគ្គល ឬ​សម្រាប់​បុគ្គល​ម្នាក់​ៗ មិន​មែន​ជា​សាធារណៈ​ទួទៅ : របស់​បុគ្គលិក ។ ព. ផ្ទ. សង្ឃិក, សាធារណៈ, សាធារណ៍ ។ ន. ភ្នាក់ងារ​រាជការ​ដែល​ធ្វើ​ការ​ក្នុង​ក្រសួង​រាជការ​ផ្សេង​ៗ...
ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃគំរូ Normative គំរូ Normative នៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តនេះ គឺជាទ្រឹស្តីមួយដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយលោក វីកទ័រ វីរូម (Victor H. Vroom) ដោយមានការសហការពីលោក ហ្វីលីព យ៉េតតុន (Philip W. Yetton,...
ជីវិត [ជី-វិត] (សំ.បា.) ន. ដំណើររស់នៅ, អាយុ : ចិញ្ចឹមជីវិត, រស់នៅអស់មួយជីវិត។ ខាងក្រោមនេះ ជាច្បាប់នៃជីវិតដែលយើងអ្នកគួរយល់ដឹង ១. ច្បាប់នៃភាពចាស់ទុំ ភាពចាស់ទុំគឺជាដំណើរការនៃការប្រែក្លាយការយំសោកសៅទៅជាសំឡេងស្ងប់ស្ងាត់ដែលលាក់ជ្រៅនៅក្នុងខ្លួនមនុស្សម្នាក់ៗ។ ២. ច្បាប់នៃភាពជោគជ័យ ប្រសិនបើអ្នកមិនជោគជ័យទេ ជីវិតរបស់អ្នកនឹងមានសន្តិភាព ហើយអ្នកនឹងមិនមានមិត្តច្រើនទេ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ...
ទិដ្ឋភាពទូទៅនៃគំរូបែបអព្ភន្តរញាណ អ្នកគ្រប់គ្រង ក៏ដូចជាអ្នកធ្វើអាជីវកម្មភាគច្រើន រំពឹងទៅលើអព្ភន្តរញាណ (Intuition) នៅក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តឱ្យបានលឿន។ គំរូនៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដោយប្រើប្រាស់អព្ភន្តរញាណនេះ មានលក្ខណៈផ្ទុយគ្នាទៅនឹងគំរូនៃការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដោយវិចារណញាណ។ នៅក្នុងអាជីវកម្ម គំរូនេះអាចផ្តល់នូវផលប្រយោជន៍ជាច្រើនផងដែរ។ បើតាមការមើលទៅលើពាក្យថា អព្ភន្តរញាណនេះ អាចនឹងធ្វើឱ្យយើងគិតថា វាជាការប្រើញាណទី៦ ឬជាការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តដោយការនឹកឃើញនូវដំណោះស្រាយអ្វីមួយដោយមិនសមហេតុសមផល ឬដោយចៃដន្យជាដើម។ ប៉ុន្តែធាតុពិត...